Welke crises volgen er op de financiële crisis?

* Aantal gevallen van burn-out stijgt (NRC Next, 28 okt. ’11)

* Helft Nederlanders zou een andere baan willen (FD, okt. ‘11)

De financiële crisis heeft blootgelegd dat bepaalde systemen niet goed functioneren. Dit heeft vergaande gevolgen voor werknemers. Recent onderzoek geeft aan dat het aantal burn-outs stijgt: in 2007 nog 11 % van de ruim 7 miljoen werkenden, nu, in 2011 13% (TNO en het Centraal Bureau voor Statistiek). Het Financieel Dagblad meldt daarnaast dat 50% van de Nederlanders een totaal andere loopbaan zou kiezen. Uit Het Nationale Werkonderzoek 2011 van JobTrack.nl komt naar voren dat vooral werknemers met vijf tot tien jaar werkervaring iets anders zouden willen doen.

Beweging of stilstaan

Bij elke crisis is er de vraag of er in de kern aanpassingen worden gemaakt. Met een kritische blik onderzoeken wat wel en niet werkt, belemmerende patronen doorbreken om vervolgens te werken aan een gezondere basis. Nu dit langer op zich laat wachten dan tot (voor kort) werd verwacht, blijven werknemers langer op de huidige werkplek zitten. Intern heeft een aantal al lang ontslag genomen. Men gaat nog naar het werk, maar innerlijk heeft men afgehaakt. Een groeiend aantal werknemers raakt opgebrand.

Het Centrum van Beroepsziekten geeft aan dat voor het eerst burn-out boven aan de lijst staat van beroepsziekten. Werknemers blijven langer zitten uit angst voor verlies van hun baan. Het zijn met name de gedreven, perfectionistische werknemers die hiervoor gevoelig zijn. Hun inzet is groot, maar ze zien weinig resultaat van hun inspanningen, met frustratie als gevolg. Deze werkt door in het lichaam. Ook al staat de ziekte niet als zodanig in de DSM IV (Handboek van mentale stoornissen waar (huis)artsen, psychologen e.d. gebruik van maken) professionals erkennen deze ziekte wel. Bij langdurige overbelasting door stress, raken het lichaam en de geest op. Met als uiteindelijke gevolg dat het lichaam vrijwel ophoudt te functioneren. Enkele reacties van werknemers: ‘Ik wist opeens niet meer hoe ik thuis moest komen’, ‘Nu 3 jaar verder merk ik dat ik nog steeds geheugenproblemen heb’.

Reïntegratie en preventie bij burn-out

Preventie van burn out voorkomt veel schade, zowel persoonlijke als financiële schade. Arbodiensten kunnen voorlichting en een programma bieden. Daarnaast is loopbaancoaching een goed instrument zowel bij het voorkomen als bij de reïntegratie van werknemers met burn-out.

Valérie Docters van Leeuwen, The Art of People c&c

Senior practitioner NOBCO/EMCC

Master communicatiemodel Roos van Leary en gecertificeerd EQ-I van dr R. BarOn